René Blok ergert zich, net als veel mensen, al heel wat jaren aan het zwerfaval op straat. Hij is echter een van de weinigen die er wat aan doet, maar ook anderen weet te inspireren. Zijn kracht: het negatieve omzetten in iets positiefs.
Op 20 juni wordt het kunstwerk ‘De Vlinder’ onthuld in de vlindertuin van Hagedoorns Plaatse. In verband met ‘corona’ helaas niet in aanwezigheid van genodigden en belangstellenden, maar online via de facebookpagina van het Eper vlinderproject.
De Epenaar is al heel wat jaren begaan met het milieu en de vervuiling baart hem zorgen. “In 2015 heb ik stappen gezet. Als ik ging wandelen met mijn hond, kwam ik helemaal gefrustreerd thuis, omdat ik overal troep tegenkwam. Ik begon eerst in mijn eentje op te ruimen, maar langzaamaan verzamelde ik mensen om me heen. We hebben nu een vaste groep van ongeveer vijftien mensen die de rommel langs de wegen en in de parken hier in Epe en het directe buitengebied opruimt. Inmiddels hebben we een stichting opgericht, Alpodro, van waaruit we al onze projecten stroomlijnen.”
‘Ons buitengebied, het is armoe troef: mais, mais, mais’
Maar René is er niet de man naar om het daarbij te laten. Hij geeft graag een positieve draai aan een negatief aspect als zwerfafval. “Afval dumpen gebeurt echt op grote schaal. Hangjongeren die er op een hangplek een grote zooi van maken, maar ook mensen in een keurig pak die hun mooie leaseauto niet vies willen maken en het afval uit het raampje kieperen. Het is onvoorstelbaar hoeveel afval we wekelijks met onze vrijwilligers ophalen. Positief is dat de troep nu minder is dan een paar jaar geleden. De publieke opinie kantelt en de bewustwording neemt toe. Als je nu rommel van je afgooit, ben je een aso. En ik hoop dat deze tijd van corona nog een extra zetje geeft. We zijn meer aangewezen op onze eigen omgeving. En omdat we meer wandelen en fietsen in de directe omgeving hoop ik dat mensen zien hoe mooi het hier is.”
Jeugd
Even terug naar de kern. Hoe voorkom je dat mensen rommel van zich afgooien? Het begint volgens René met bewustwording. De groep waar hij zich vooral op richt is de basisschooljeugd. “Een paar jaar geleden zijn we begonnen met het project ‘clean up this mess’. Samen met kinderen gaan we de wijk door om met een grijper, handschoenen en een vuilniszak rommel op te ruimen. Kinderen vinden dat leuk en zij snappen het verhaal. Zij voelen dat ze concreet iets kunnen doe aan milieuvervuiling, hoe klein de bijdrage ook is. Daarom ben ik ook positief over de jeugd. Zij begrijpen dat we zo niet door kunnen gaan. Het is aan de politiek om de bakens te verzetten, want de politiek is nog altijd heel slapjes op dit gebied. Statiegeld op petflessen, hogere boetes voor afvaldumping. Dat soort dingen zijn nodig.”
Doppenproject
Maar René wilde verder. Hij bedacht vervolgens het doppenproject. Schoolkinderen die doppen van frisdrankflessen inzamelden. Ook hier startte hij vanuit een positieve insteek. “Ik wilde de kinderen laten zien dat je met doppen, die je overal in de natuur als afval tegenkomt, iets moois kunt maken, namelijk vlinders. Indirect laat je zo ook zien dat ‘afval’ niet bestaat. Je kunt overal iets moois van maken. Zo maakten we met kinderen de afgelopen jaren op veel woensdagmiddagen meer dan vierhonderd vlinders. Deze vlinders, allemaal voorzien van een led-licht, maken binnenkort onderdeel uit van een 3 meter hoge metalen vlinder, die geplaatst gaat worden in de vlindertuin bij Hagedoorns Plaatse.”
Bloemenweide
En vanuit het vlinderproject zet René de volgende stap, de bloemenweide. Want de vlindertuin heeft te maken met weer een andere droom die René probeert te realiseren: het komend jaar 10 hectare in het buitengebied van de gemeente inzaaien met een bloemenmengsel van vlindervriendelijke planten en bloemen. “Dat kan langs de wegen zijn, maar ook de kopse kanten van akkers. Kijk maar eens bij de afritten van de snelwegen. Het is onvoorstelbaar hoeveel troep daar uit auto’s wordt gegooid. En wandel maar eens door ons buitengebied. Het is armoe troef. Overal akkers met alleen maar mais. De biodiversiteit is ver te zoeken. En dan kom ik weer bij de mensen die hun afval uit hun auto of van de fiets weggooien. Ik ben ervan overtuigd dat mensen dit minder snel zullen doen als de omgeving mooi is. Als je iets mooi vindt, ga je daar automatisch zorgvuldiger mee om. Dat geldt voor gebouwen, maar ook voor de natuur. Dit jaar zaaien we 10 hectare in, maar ik wil de komende 5 jaar naar 50 hectare. Dat moet lukken. We weten dat boeren en bewoners van het buitengebied hier positief tegenover staan. Er zijn subsidies voor dit soort projecten, maar zij weten vaak niet hoe ze die subsidies moeten aanvragen. Wij weten dat wel. Bel of mail en wij helpen je verder.”
www.vanzwerfafvalnaarvlinder.nl
Tekst en foto 1 en 3: Gerrit Tenkink
Foto 2: René Blok
Onbegrijpelijk
Over het algemeen krijgt René veel positieve reacties op zijn acties. Vanuit het bedrijfsleven krijgt hij veel ondersteuning en diverse instanties en overheden leveren positieve bijdrages. Maar af en toe raakt ook hij in de ambtelijke molens verstrikt. Om vergunning te krijgen voor het kunstwerk van de vlinder in de bloementuin van Hagedoorns Plaatse viel onlangs een rekening à € 600 van de gemeente Epe in de bus. “We hebben de afgelopen jaren echt heel veel afval langs de wegen verwijderd. Werk, en dus kosten, die anders bij de gemeente waren terechtgekomen. Nu krijgen we deze rekening op ons bordje. Onbegrijpelijk. Ik hoop dat het een misverstand is, want zo’n bedrag is voor onze stichting bijna niet op te hoesten.”